ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ

Ἀριστοτέλης Νικομάχου καὶ Φαιστίδος Σταγειρίτης. ὁ δὲ
Νικόμαχος ἦν ἀπὸ Νικομάχου τοῦ Μαχάονος τοῦ Ἀσκληπιοῦ,
καθά φησιν Ἕρμιππος ἐν τῷ Περὶ Ἀριστοτέλους (FHG iii. 45)·
καὶ συνεβίου Ἀμύντᾳ τῷ Μακεδόνων βασιλεῖ ἰατροῦ καὶ φίλου
χρείᾳ. οὗτος γνησιώτατος τῶν Πλάτωνος μαθητῶν, τραυλὸς τὴν
φωνήν, ὥς φησι Τιμόθεος ὁ Ἀθηναῖος ἐν τῷ Περὶ βίων (FHG
iv. 523)· ἀλλὰ καὶ ἰσχνοσκελής, φασίν, ἦν καὶ μικρόμματος
ἐσθῆτί τ' ἐπισήμῳ χρώμενος καὶ δακτυλίοις καὶ κουρᾷ. ἔσχε δὲ
καὶ υἱὸν Νικόμαχον ἐξ Ἑρπυλλίδος τῆς παλλακῆς, ὥς φησι
Τιμόθεος (cf. FHG i. 211).

Ἀπέστη δὲ Πλάτωνος ἔτι περιόντος· ὥστε φασὶν ἐκεῖνον εἰπεῖν,
"Ἀριστοτέλης ἡμᾶς ἀπελάκτισε καθαπερεὶ τὰ πωλάρια γεν-
νηθέντα τὴν μητέρα." φησὶ δ' Ἕρμιππος ἐν τοῖς Βίοις (FHG
iii. 45) ὅτι πρεσβεύοντος αὐτοῦ πρὸς Φίλιππον ὑπὲρ Ἀθηναίων
σχολάρχης ἐγένετο τῆς ἐν Ἀκαδημείᾳ σχολῆς Ξενοκράτης· ἐλ-
θόντα δὴ αὐτὸν καὶ θεασάμενον ὑπ' ἄλλῳ τὴν σχολήν, ἑλέσθαι
περίπατον τὸν ἐν Λυκείῳ καὶ μέχρι μὲν ἀλείμματος ἀνακάμπτοντα
τοῖς μαθηταῖς συμφιλοσοφεῖν· ὅθεν περιπατητικὸν προσαγορευθῆ-
ναι. οἱ δ', ὅτι ἐκ νόσου περιπατοῦντι Ἀλεξάνδρῳ συμπαρὼν
διελέγετο ἄττα.

Ἐπειδὴ δὲ πλείους ἐγίνοντο ἤδη, καὶ ἐκάθισεν εἰπών·

αἰσχρὸν σιωπᾶν, Ξενοκράτη δ' ἐᾶν λέγειν.

ὠκύμορος δή μοι, τέκος, ἔσσεαι, οἷ' ἀγορεύεις.

Ὁ δ' οὖν Ἀριστοτέλης ἐλθὼν εἰς τὰς Ἀθήνας καὶ τρία πρὸς τοῖς
δέκα τῆς σχολῆς ἀφηγησάμενος ἔτη ὑπεξῆλθεν εἰς Χαλκίδα,
Εὐρυμέδοντος αὐτὸν τοῦ ἱεροφάντου δίκην ἀσεβείας γραψαμένου,
ἢ Δημοφίλου ὥς φησι Φαβωρῖνος ἐν Παντοδαπῇ ἱστορίᾳ (FHG
iii. 581), ἐπειδήπερ τὸν ὕμνον ἐποίησεν εἰς τὸν προειρημένον

τόνδε ποτ' οὐχ ὁσίως παραβὰς μακάρων θέμιν ἁγνὴν

ἔκτεινεν Περσῶν τοξοφόρων βασιλεύς,

οὐ φανερῶς λόγχῃ φονίοις ἐν ἀγῶσι κρατήσας,

ἀλλ' ἀνδρὸς πίστει χρησάμενος δολίου.

Ἐνταῦθα δὴ πιὼν ἀκόνιτον ἐτελεύτησεν, ὥς φησιν Εὔμηλος
ἐν τῇ πέμπτῃ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 77 F 1), βιοὺς ἔτη ἑβδομή-
κοντα. ὁ δ' αὐτός φησιν αὐτὸν καὶ Πλάτωνι τριακοντούτην
συστῆναι, διαπίπτων· βεβίωκε γὰρ τρία μὲν πρὸς τοῖς ἑξήκοντα,
Πλάτωνι δὲ ἑπτακαιδεκέτης συνέστη.

Ὁ δὲ ὕμνος ἔχει τοῦτον τὸν τρόπον (Ar. fg. 5 Diehl, 842 Page)·

ἀρετά, πολύμοχθε γένει βροτείῳ,
θήραμα κάλλιστον βίῳ,
σᾶς πέρι, παρθένε, μορφᾶς
καὶ θανεῖν ζαλωτὸς ἐν Ἑλλάδι πότμος
καὶ πόνους τλῆναι μαλεροὺς ἀκάμαντας·
τοῖον ἐπὶ φρένα βάλλεις
καρπὸν ἰσαθάνατον χρυσοῦ τε κρεῖσσον
καὶ γονέων μαλακαυγήτοιό θ' ὕπνου.
σεῦ δ' ἕνεχ' οὑκ Διὸς Ἡρακλέης Λήδας τε κοῦροι
πόλλ' ἀνέτλασαν ἔργοις
σὰν ἀγρεύοντες δύναμιν.
σοῖς δὲ πόθοις Ἀχιλεὺς Αἴας τ' Ἀίδαο δόμους ἦλθον·

σᾶς δ' ἕνεκεν φιλίου μορφᾶς Ἀταρνέος

ἔντροφος ἀελίου χήρωσεν αὐγάς.

τοιγὰρ ἀοίδιμος ἔργοις, ἀθάνατόν τε μιν αὐξήσουσι Μοῦσαι,
Μναμοσύνας θύγατρες, Διὸς ξενίου σέβας αὔξουσαι

φιλίας τε γέρας βεβαίου.

Εὐρυμέδων ποτ' ἔμελλεν Ἀριστοτέλην ἀσεβείας

γράψασθαι Δηοῦς μύστιδος ὢν πρόπολος,

ἀλλὰ πιὼν ἀκόνιτον ὑπέκφυγε· τοῦτ' ἀκονιτὶ

ἦν ἄρα νικῆσαι συκοφάσεις ἀδίκους.

Τοῦτον πρῶτον Φαβωρῖνος ἐν Παντοδαπῇ ἱστορίᾳ (FHG iii.
581) λόγον δικανικὸν ὑπὲρ ἑαυτοῦ συγγράψαι φησὶν ἐπ' αὐτῇ
ταύτῃ τῇ δίκῃ καὶ λέγειν ὡς Ἀθήνησιν

ὄγχνη ἐπ' ὄγχνῃ γηράσκει, σῦκον δ' ἐπὶ σύκῳ.

Φησὶ δ' Ἀπολλόδωρος ἐν Χρονικοῖς (FGrH 244 F 38a) γεννη-
θῆναι μὲν αὐτὸν τῷ πρώτῳ ἔτει τῆς ἐνάτης καὶ ἐνενηκοστῆς
Ὀλυμπιάδος, παραβαλεῖν δὲ Πλάτωνι καὶ διατρῖψαι παρ' αὐτῷ
εἴκοσιν ἔτη, ἑπτακαιδεκέτη συστάντα· καὶ εἴς [τε] Μυτιλήνην
ἐλθεῖν ἐπ' ἄρχοντος Εὐβούλου τῷ τετάρτῳ ἔτει τῆς ὀγδόης καὶ
ἑκατοστῆς Ὀλυμπιάδος. Πλάτωνος δὲ τελευτήσαντος τῷ πρώτῳ
ἔτει ἐπὶ Θεοφίλου, πρὸς Ἑρμίαν ἀπᾶραι καὶ μεῖναι ἔτη τρία·

Ἑρμίου εὐνούχου ἠδ' Εὐβούλου ἅμα δούλου

σῆμα κενὸν κενόφρων τεῦξεν Ἀριστοτέλης,

<ὃς διὰ τὴν ἀκρατῆ γαστρὸς φύσιν εἵλετο ναίειν

ἀντ' Ἀκαδημείας Βορβόρου ἐν προχοαῖς>.

οὐδ' ἄρ' Ἀριστοτέλους εἰκαιοσύνης ἀλεγεινῆς.

Καὶ οὗτος μὲν ὁ βίος τοῦ φιλοσόφου. ἡμεῖς δὲ καὶ διαθήκαις
αὐτοῦ περιετύχομεν οὕτω πως ἐχούσαις·

"Ἔσται μὲν εὖ· ἐὰν δέ τι συμβαίνῃ, τάδε διέθετο Ἀριστοτέλης·

Τοῦτον ἴσχουσιν αὐτῷ αἱ διαθῆκαι τὸν τρόπον. λέγεται δὲ
καὶ λοπάδας αὐτοῦ πλείστας εὑρῆσθαι· καὶ Λύκωνα λέγειν ὡς ἐν
πυέλῳ θερμοῦ ἐλαίου λούοιτο καὶ τοὔλαιον διαπωλοῖτο. ἔνιοι
δὲ καὶ ἀσκίον θερμοῦ ἐλαίου ἐπιτιθέναι αὐτὸν τῷ στομάχῳ φασί·
καὶ ὁπότε κοιμῷτο, σφαῖραν χαλκῆν βάλλεσθαι αὐτῷ εἰς τὴν
χεῖρα λεκάνης ὑποκειμένης, ἵν' ἐκπεσούσης τῆς σφαίρας εἰς τὴν
λεκάνην ὑπὸ τοῦ ψόφου ἐξέγροιτο.

Ἀναφέρεται δ' εἰς αὐτὸν καὶ ἀποφθέγματα κάλλιστα ταυτί.
ἐρωτηθεὶς τί περιγίνεται κέρδος τοῖς ψευδομένοις, "ὅταν," ἔφη,
"λέγωσιν ἀλήθειαν, μὴ πιστεύεσθαι." ὀνειδιζόμενός ποτε ὅτι
πονηρῷ ἀνθρώπῳ ἐλεημοσύνην ἔδωκεν, "οὐ τὸν τρόπον," εἶπεν
"ἀλλὰ τὸν ἄνθρωπον ἠλέησα." συνεχὲς εἰώθει λέγειν πρός τε
τοὺς φίλους καὶ τοὺς φοιτῶντας αὐτῷ, ἔνθα ἂν καὶ ὅπου διατρίβων
ἔτυχεν, ὡς ἡ μὲν ὅρασις ἀπὸ τοῦ περιέχοντος [ἀέρος] λαμβάνει
τὸ φῶς, ἡ δὲ ψυχὴ ἀπὸ τῶν μαθημάτων. πολλάκις δὲ καὶ ἀπο-
τεινόμενος τοὺς Ἀθηναίους ἔφασκεν εὑρηκέναι πυροὺς καὶ νόμους·
ἀλλὰ πυροῖς μὲν χρῆσθαι, νόμοις δὲ μή.

Τῆς παιδείας ἔφη τὰς μὲν ῥίζας εἶναι πικράς, τὸν δὲ καρπὸν
γλυκύν. ἐρωτηθεὶς τί γηράσκει ταχύ, "χάρις," ἔφη. ἐρωτηθεὶς
τί ἐστιν ἐλπίς, "ἐγρηγορότος," εἶπεν, "ἐνύπνιον." Διογένους
ἰσχάδ' αὐτῷ διδόντος νοήσας ὅτι, εἰ μὴ λάβοι, χρείαν εἴη
μεμελετηκώς, λαβὼν ἔφη Διογένην μετὰ τῆς χρείας καὶ τὴν
ἰσχάδα ἀπολωλεκέναι· πάλιν τε διδόντος λαβὼν καὶ μετεωρίσας
ὡς τὰ παιδία εἰπών τε "μέγας Διογένης," ἀπέδωκεν αὐτῷ.
τριῶν ἔφη δεῖν παιδείᾳ, φύσεως, μαθήσεως, ἀσκήσεως. ἀκούσας
ὑπό τινος λοιδορεῖσθαι, "ἀπόντα με," ἔφη, "καὶ μαστιγούτω."

Συνέγραψε δὲ πάμπλειστα βιβλία, ἃ ἀκόλουθον ἡγησάμην
ὑπογράψαι διὰ τὴν περὶ πάντας λόγους τἀνδρὸς ἀρετήν·

Περὶ δικαιοσύνης αʹ βʹ γʹ δʹ,
Περὶ ποιητῶν αʹ βʹ γʹ,
Περὶ φιλοσοφίας αʹ βʹ γʹ,
Περὶ πολιτικοῦ αʹ βʹ,
Περὶ ῥητορικῆς ἢ Γρῦλος αʹ,
Νήρινθος αʹ,
Σοφιστὴς αʹ,
Μενέξενος αʹ,
Ἐρωτικὸς αʹ,
Συμπόσιον αʹ,
Περὶ πλούτου αʹ,
Προτρεπτικὸς αʹ,
Περὶ ψυχῆς αʹ,
Περὶ εὐχῆς αʹ,
Περὶ εὐγενείας αʹ,
Περὶ ἡδονῆς αʹ,
Ἀλέξανδρος ἢ ὑπὲρ ἀποίκων αʹ,
Περὶ βασιλείας αʹ,
Περὶ παιδείας αʹ,
Περὶ τἀγαθοῦ αʹ βʹ γʹ,
Τὰ ἐκ τῶν νόμων Πλάτωνος αʹ βʹ γʹ,
Τὰ ἐκ τῆς πολιτείας αʹ βʹ,
<Περὶ> οἰκονομίας αʹ,
Περὶ φιλίας αʹ,
Περὶ τοῦ πάσχειν ἢ πεπονθέναι αʹ,
Περὶ ἐπιστημῶν αʹ,
Περὶ ἐριστικῶν αʹ βʹ,
Λύσεις ἐριστικαὶ δʹ,
Διαιρέσεις σοφιστικαὶ δʹ,
Περὶ ἐναντίων αʹ,
Περὶ εἰδῶν καὶ γενῶν αʹ,
Περὶ ἰδίων αʹ,

Ὑπομνήματα ἐπιχειρηματικὰ γʹ,
Προτάσεις περὶ ἀρετῆς αʹ βʹ,
Ἐνστάσεις αʹ,
Περὶ τῶν ποσαχῶς λεγομένων ἢ κατὰ πρόσθεσιν αʹ,
Περὶ παθῶν <ἢ περὶ> ὀργῆς αʹ,
Ἠθικῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ,
Περὶ στοιχείων αʹ βʹ γʹ,
Περὶ ἐπιστήμης αʹ,
Περὶ ἀρχῆς αʹ,
Διαιρέσεις ιζʹ,
Διαιρετικὸν αʹ,
<Περὶ> ἐρωτήσεως καὶ ἀποκρίσεως αʹ βʹ,
Περὶ κινήσεως αʹ,
Προτάσεις αʹ,
Προτάσεις ἐριστικαὶ αʹ,
Συλλογισμοὶ αʹ,
Προτέρων ἀναλυτικῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ θʹ,
Ἀναλυτικῶν ὑστέρων μεγάλων αʹ βʹ,
Περὶ προβλημάτων αʹ,
Μεθοδικὰ αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ,
Περὶ τοῦ βελτίονος αʹ,
Περὶ τῆς ἰδέας αʹ,
Ὅροι πρὸ τῶν τοπικῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ,
Συλλογισμῶν αʹ βʹ,

Συλλογιστικὸν καὶ ὅροι αʹ,
Περὶ τοῦ αἱρετοῦ καὶ τοῦ συμβεβηκότος αʹ,
Τὰ πρὸ τῶν τόπων αʹ,
Τοπικῶν πρὸς τοὺς ὅρους αʹ βʹ,
Πάθη αʹ,
Διαιρετικὸν αʹ,
Μαθηματικὸν αʹ,
Ὁρισμοὶ ιγʹ,
Ἐπιχειρημάτων αʹ βʹ,
Περὶ ἡδονῆς αʹ,
Προτάσεις αʹ,
Περὶ ἑκουσίου αʹ,
Περὶ καλοῦ αʹ,
Θέσεις ἐπιχειρηματικαὶ κεʹ,
Θέσεις ἐρωτικαὶ δʹ,
Θέσεις φιλικαὶ βʹ,
Θέσεις περὶ ψυχῆς αʹ,
Πολιτικὰ βʹ,
Πολιτικῆς ἀκροάσεως ὡς ἡ Θεοφράστου αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ,
Περὶ δικαίων αʹ βʹ,
Τεχνῶν συναγωγὴ αʹ βʹ,
Τέχνης ῥητορικῆς αʹ βʹ,
Τέχνη αʹ,
Ἄλλη τέχνη αʹ βʹ,
Μεθοδικὸν αʹ,
Τέχνης τῆς Θεοδέκτου συναγωγὴ αʹ,
Πραγματεία τέχνης ποιητικῆς αʹ βʹ,
Ἐνθυμήματα ῥητορικὰ αʹ,
Περὶ μεγέθους αʹ,
Ἐνθυμημάτων διαιρέσεις αʹ,
Περὶ λέξεως αʹ βʹ,
Περὶ συμβουλίας αʹ,

Συναγωγῆς αʹ βʹ,
Περὶ φύσεως αʹ βʹ γʹ,
Φυσικὸν αʹ,
Περὶ τῆς Ἀρχυτείου φιλοσοφίας αʹ βʹ γʹ,
Περὶ τῆς Σπευσίππου καὶ Ξενοκράτους αʹ,
Τὰ ἐκ τοῦ Τιμαίου καὶ τῶν Ἀρχυτείων αʹ,
Πρὸς τὰ Μελίσσου αʹ,
Πρὸς τὰ Ἀλκμαίωνος αʹ,
Πρὸς τοὺς Πυθαγορείους αʹ,
Πρὸς τὰ Γοργίου αʹ,
Πρὸς τὰ Ξενοφάνους αʹ,
Πρὸς τὰ Ζήνωνος αʹ,
Περὶ τῶν Πυθαγορείων αʹ,
Περὶ ζῴων αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ θʹ,
Ἀνατομῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ,
Ἐκλογὴ ἀνατομῶν αʹ,
Ὑπὲρ τῶν συνθέτων ζῴων αʹ,
Ὑπὲρ τῶν μυθολογουμένων ζῴων αʹ,
Ὑπὲρ τοῦ μὴ γεννᾶν αʹ,
Περὶ φυτῶν αʹ βʹ,
Φυσιογνωμονικὸν αʹ,
Ἰατρικὰ βʹ,
Περὶ μονάδος αʹ,

Σημεῖα χειμώνων αʹ,
Ἀστρονομικὸν αʹ,
Ὀπτικὸν αʹ,
Περὶ κινήσεως αʹ,
Περὶ μουσικῆς αʹ,
Μνημονικὸν αʹ,
Ἀπορημάτων Ὁμηρικῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ,
Ποιητικὰ αʹ,
Φυσικῶν κατὰ στοιχεῖον ληʹ,
Ἐπιτεθεαμένων προβλημάτων αʹ βʹ,
Ἐγκυκλίων αʹ βʹ,
Μηχανικὸν αʹ,
Προβλήματα ἐκ τῶν Δημοκρίτου βʹ,
Περὶ τῆς λίθου αʹ,
Παραβολαὶ αʹ,
Ἄτακτα ιβʹ,
Ἐξηγημένα κατὰ γένος ιδʹ,
Δικαιώματα αʹ,
Ὀλυμπιονῖκαι αʹ,
Πυθιονῖκαι αʹ,
<Περὶ> μουσικῆς αʹ,
Πυθικὸς αʹ,
Πυθιονικῶν ἔλεγχοι αʹ,
Νῖκαι Διονυσιακαὶ αʹ,
Περὶ τραγῳδιῶν αʹ,
Διδασκαλίαι αʹ,
Παροιμίαι αʹ,
Νόμοι συσσιτικοὶ αʹ,
Νόμων αʹ βʹ γʹ δʹ,
Κατηγοριῶν αʹ,
Περὶ ἑρμηνείας αʹ,

Πολιτεῖαι πόλεων δυοῖν δεούσαιν ρξʹ· κατ' εἴδη· δημο-

κρατικαί, ὀλιγαρχικαί, τυραννικαί, ἀριστοκρατικαί,

Ἐπιστολαὶ πρὸς Φίλιππον,
Σηλυμβρίων ἐπιστολαί,
Πρὸς Ἀλέξανδρον ἐπιστολαὶ δʹ,
Πρὸς Ἀντίπατρον θʹ,
Πρὸς Μέντορα αʹ,
Πρὸς Ἀρίστωνα αʹ,
Πρὸς Ὀλυμπιάδα αʹ,
Πρὸς Ἡφαιστίωνα αʹ,
Πρὸς Θεμισταγόραν αʹ,
Πρὸς Φιλόξενον αʹ,
Πρὸς Δημόκριτον αʹ,
Ἔπη ὧν ἀρχή· Ἁγνὲ θεῶν πρέσβισθ' ἑκατηβόλε.
Ἐλεγεῖα ὧν ἀρχή· Καλλιτέκνου μητρὸς θύγατερ.

Γίνονται αἱ πᾶσαι μυριάδες στίχων τέτταρες καὶ τετταράκοντα
πρὸς τοῖς πεντακισχιλίοις καὶ διακοσίοις ἑβδομήκοντα.

Καὶ τοσαῦτα μὲν αὐτῷ πεπραγμάτευται βιβλία. βούλεται δὲ
ἐν αὐτοῖς τάδε· διττὸν εἶναι τὸν κατὰ φιλοσοφίαν λόγον, τὸν μὲν
πρακτικόν, τὸν δὲ θεωρητικόν· καὶ τοῦ πρακτικοῦ τόν τε ἠθικὸν
καὶ πολιτικόν, οὗ τά τε περὶ πόλιν καὶ τὰ περὶ οἶκον ὑπογεγράφθαι·
τοῦ δὲ θεωρητικοῦ τόν τε φυσικὸν καὶ λογικόν, οὗ τὸ λογικὸν οὐχ
ὡς ὅλου μέρος, ἀλλ' ὡς ὄργανον προσηκριβωμένον. καὶ τούτου
διττοὺς ὑποθέμενος σκοποὺς τό τε πιθανὸν καὶ τὸ ἀληθὲς διεσά-
φησε. δύο δὲ πρὸς ἑκάτερον δυνάμεσιν ἐχρήσατο, διαλεκτικῇ μὲν
καὶ ῥητορικῇ πρὸς τὸ πιθανόν, ἀναλυτικῇ δὲ καὶ φιλοσοφίᾳ πρὸς
τὸ ἀληθές· οὐδὲν ὑπολειπόμενος οὔτε τῶν πρὸς εὕρεσιν, οὔτε

Τέλος δὲ ἓν ἐξέθετο χρῆσιν ἀρετῆς ἐν βίῳ τελείῳ. ἔφη δὲ
καὶ τὴν εὐδαιμονίαν συμπλήρωμα ἐκ τριῶν ἀγαθῶν εἶναι· τῶν
περὶ ψυχήν, ἃ δὴ καὶ πρῶτα τῇ δυνάμει καλεῖ· ἐκ δευτέρων δὲ τῶν
περὶ σῶμα, ὑγιείας καὶ ἰσχύος καὶ κάλλους καὶ τῶν παραπλησίων·
ἐκ τρίτων δὲ τῶν ἐκτός, πλούτου καὶ εὐγενείας καὶ δόξης καὶ
τῶν ὁμοίων. τήν τε ἀρετὴν μὴ εἶναι αὐτάρκη πρὸς εὐδαιμονίαν·
προσδεῖσθαι γὰρ τῶν τε περὶ σῶμα καὶ τῶν ἐκτὸς ἀγαθῶν, ὡς
κακοδαιμονήσοντος τοῦ σοφοῦ κἂν ἐν πόνοις ᾖ κἂν ἐν πενίᾳ
καὶ τοῖς ὁμοίοις. τὴν μέντοι κακίαν αὐτάρκη πρὸς κακοδαιμονίαν,
κἂν ὅτι μάλιστα παρῇ αὐτῇ τὰ ἐκτὸς ἀγαθὰ καὶ τὰ περὶ σῶμα.

Τήν τε φιλίαν ὡρίζετο ἰσότητα εὐνοίας ἀντιστρόφου· ταύτης δὲ
τὴν μὲν εἶναι συγγενικήν, τὴν δὲ ἐρωτικήν, τὴν δὲ ξενικήν. εἶναι
δὲ καὶ τὸν ἔρωτα μὴ μόνον συνουσίας, ἀλλὰ καὶ φιλ[οσοφ]ίας.
καὶ ἐρασθήσεσθαι δὲ τὸν σοφὸν καὶ πολιτεύσεσθαι, γαμήσειν τε
μὴν καὶ βασιλεῖ συμβιώσεσθαι. βίων τε τριῶν ὄντων, θεωρητικοῦ,
πρακτικοῦ, ἡδονικοῦ, τὸν θεωρητικὸν προέκρινεν. εὔχρηστα δὲ
καὶ τὰ ἐγκύκλια μαθήματα πρὸς ἀρετῆς ἀνάληψιν.

Ἔν τε τοῖς φυσικοῖς αἰτιολογικώτατος πάντων ἐγένετο μάλιστα,
ὥστε καὶ περὶ τῶν ἐλαχίστων τὰς αἰτίας ἀποδιδόναι· διόπερ καὶ
οὐκ ὀλίγα βιβλία συνέγραψε φυσικῶν ὑπομνημάτων. τὸν δὲ θεὸν
ἀσώματον ἀπέφαινε, καθὰ καὶ ὁ Πλάτων. διατείνειν δὲ αὐτοῦ τὴν
πρόνοιαν μέχρι τῶν οὐρανίων καὶ εἶναι ἀκίνητον αὐτόν· τὰ δ'
ἐπίγεια κατὰ τὴν πρὸς ταῦτα συμπάθειαν οἰκονομεῖσθαι. εἶναι
δὲ παρὰ τὰ τέτταρα στοιχεῖα καὶ ἄλλο πέμπτον, ἐξ οὗ τὰ αἰθέρια
συνεστάναι. ἀλλοίαν δ' αὐτοῦ τὴν κίνησιν εἶναι· κυκλοφορητικὴν
γάρ. καὶ τὴν ψυχὴν δὲ ἀσώματον, ἐντελέχειαν οὖσαν τὴν πρώτην
σώματος [γὰρ] φυσικοῦ καὶ ὀργανικοῦ δυνάμει ζωὴν ἔχοντος.

Τὸ δυνάμει δὲ διττόν, ἢ καθ' ἕξιν ἢ κατ' ἐνέργειαν· κατ'
ἐνέργειαν μέν, ὡς ὁ ἐγρηγορὼς λέγεται ψυχὴν ἔχειν· καθ' ἕξιν
δ', ὡς ὁ καθεύδων. ἵν' οὖν καὶ οὗτος ὑποπίπτῃ, τὸ δυνάμει
προσέθηκε.

Πολλὰ δὲ καὶ ἄλλα περὶ πολλῶν ἀπεφήνατο, ἅπερ μακρὸν ἂν
εἴη καταριθμεῖσθαι. τοῖς γὰρ ὅλοις φιλοπονώτατος ἐγένετο καὶ
εὑρετικώτατος, ὡς δῆλον ἐκ τῶν προγεγραμμένων συγγραμμάτων,
ἃ τὸν ἀριθμὸν ἐγγὺς ἥκει τῶν τετρακοσίων, τὰ ὅσα γε ἀναμφί-
λεκτα· πολλὰ γὰρ καὶ ἄλλα εἰς αὐτὸν ἀναφέρεται συγγράμματ'
αὐτοῦ καὶ ἀποφθέγματα, ἀγράφου φωνῆς εὐστοχήματα.

Γεγόνασι δὲ Ἀριστοτέλεις ὀκτώ· πρῶτος αὐτὸς οὗτος· δεύτερος
ὁ πολιτευσάμενος Ἀθήνησιν, οὗ καὶ δικανικοὶ φέρονται λόγοι
χαρίεντες· τρίτος περὶ Ἰλιάδος πεπραγματευμένος· τέταρτος
Σικελιώτης ῥήτωρ, πρὸς τὸν Ἰσοκράτους Πανηγυρικὸν ἀντιγεγρα-
φώς· πέμπτος ὁ ἐπικληθεὶς Μῦθος, Αἰσχίνου τοῦ Σωκρατικοῦ
γνώριμος· ἕκτος Κυρηναῖος, γεγραφὼς περὶ ποιητικῆς· ἕβδομος
παιδοτρίβης, οὗ μέμνηται Ἀριστόξενος ἐν τῷ Πλάτωνος βίῳ
(Wehrli ii, fg. 66)· ὄγδοος γραμματικὸς ἄσημος, οὗ φέρεται
τέχνη περὶ πλεονασμοῦ.

Τοῦ δὴ Σταγειρίτου γεγόνασι μὲν πολλοὶ γνώριμοι, διαφέρων
δὲ μάλιστα Θεόφραστος, περὶ οὗ λεκτέον.

ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ

Θεόφραστος Μελάντα Ἐρέσιος κναφέως υἱός, ὥς φησιν Ἀθηνό-
δωρος ἐν ὀγδόῃ Περιπάτων. οὗτος πρῶτον μὲν ἤκουσεν Ἀλκίππου
τοῦ πολίτου ἐν τῇ πατρίδι, εἶτ' ἀκούσας Πλάτωνος μετέστη πρὸς
Ἀριστοτέλην· κἀκείνου εἰς Χαλκίδα ὑποχωρήσαντος αὐτὸς διεδέ-
ξατο τὴν σχολὴν Ὀλυμπιάδι τετάρτῃ καὶ δεκάτῃ καὶ ἑκατοστῇ.
φέρεται δ' αὐτοῦ καὶ δοῦλος φιλόσοφος ὄνομα Πομπύλος, καθά
φησιν Μυρωνιανὸς Ἀμαστριανὸς ἐν τῷ πρώτῳ τῶν Ὁμοίων
ἱστορικῶν κεφαλαίων (FHG iv. 455). ὁ δὲ Θεόφραστος γέγονεν
ἀνὴρ συνετώτατος καὶ φιλοπονώτατος καί, καθά φησι Παμφίλη ἐν
τῷ τριακοστῷ δευτέρῳ τῶν Ὑπομνημάτων (FHG iii. 522),

Τοιοῦτος δ' ὤν, ὅμως πρὸς ὀλίγον ἀπεδήμησε καὶ οὗτος καὶ
πάντες οἱ λοιποὶ φιλόσοφοι, Σοφοκλέους τοῦ Ἀμφικλείδου νόμον
εἰσενεγκόντος μηδένα τῶν φιλοσόφων σχολῆς ἀφηγεῖσθαι ἂν μὴ
τῇ βουλῇ καὶ τῷ δήμῳ δόξῃ· εἰ δὲ μή, θάνατον εἶναι τὴν ζημίαν.
ἀλλ' αὖθις ἐπανῆλθον εἰς νέωτα, Φίλωνος τὸν Σοφοκλέα γραψα-
μένου παρανόμων. ὅτε καὶ τὸν νόμον μὲν ἄκυρον ἐποίησαν
Ἀθηναῖοι, τὸν δὲ Σοφοκλέα πέντε ταλάντοις ἐζημίωσαν κάθοδόν
τε τοῖς φιλοσόφοις ἐψηφίσαντο, ἵνα καὶ Θεόφραστος κατέλθῃ καὶ
ἐν τοῖς ὁμοίοις ᾖ. τοῦτον Τύρταμον λεγόμενον Θεόφραστον διὰ

Ἐτελεύτα δὴ γηραιός, βιοὺς ἔτη πέντε καὶ ὀγδοήκοντα, ἐπει-
δήπερ ὀλίγον ἀνῆκε τῶν πόνων. καὶ ἔστιν ἡμῶν εἰς αὐτόν (A. Pal.
vii. 110)·

οὐκ ἄρα τοῦτο μάταιον ἔπος μερόπων τινὶ λέχθη,

ῥήγνυσθαι σοφίης τόξον ἀνιέμενον·

δὴ γὰρ καὶ Θεόφραστος ἕως ἐπόνει μὲν ἄπηρος

ἦν δέμας, εἶτ' ἀνεθεὶς κάτθανε πηρομελής.

Φασὶ δ' αὐτὸν ἐρωτηθέντα ὑπὸ τῶν μαθητῶν εἴ τι ἐπισκήπτει,
εἰπεῖν, "ἐπισκήπτειν μὲν ἔχειν οὐδέν, πλὴν ὅτι πολλὰ τῶν ἡδέων

Καταλέλοιπε δὲ βιβλία καὶ αὐτὸς ὅτι μάλιστα πάμπλειστα, ἃ
καὶ αὐτὰ ἄξιον ἡγησάμην ὑπογράψαι διὰ τὸ πάσης ἀρετῆς
πεπληρῶσθαι. ἔστι δὲ τάδε·

Ἀναλυτικῶν προτέρων αʹ βʹ γʹ,
Ἀναλυτικῶν ὑστέρων αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ,
Περὶ ἀναλύσεως συλλογισμῶν αʹ,
Ἀναλυτικῶν ἐπιτομὴ αʹ,
Ἀνηγμένων τόπων αʹ βʹ,
Ἀγωνιστικὸν τῆς περὶ τοὺς ἐριστικοὺς λόγους θεωρίας,
Περὶ αἰσθήσεων αʹ,
Πρὸς Ἀναξαγόραν αʹ,
Περὶ τῶν Ἀναξαγόρου αʹ,
Περὶ τῶν Ἀναξιμένους αʹ,
Περὶ τῶν Ἀρχελάου αʹ,
Περὶ ἁλῶν, νίτρου, στυπτηρίας αʹ,
Περὶ τῶν λιθουμένων αʹ βʹ,
Περὶ τῶν ἀτόμων γραμμῶν αʹ,
Ἀκροάσεως αʹ βʹ,
Περὶ ἀνέμων αʹ,
Ἀρετῶν διαφοραὶ αʹ,
Περὶ βασιλείας αʹ,
Περὶ παιδείας βασιλέως αʹ,
Περὶ βίων αʹ βʹ γʹ,

Περὶ γήρως αʹ,
Περὶ τῆς Δημοκρίτου ἀστρολογίας αʹ,
Τῆς μεταρσιολεσχίας αʹ,
Περὶ τῶν εἰδώλων αʹ,
Περὶ χυμῶν, χροῶν, σαρκῶν αʹ,
Περὶ τοῦ διακόσμου αʹ,
Περὶ τῶν ἀνθρώπων αʹ,
Τῶν Διογένους συναγωγὴ αʹ,
Διορισμῶν αʹ βʹ γʹ,
Ἐρωτικὸς αʹ,
Ἄλλο περὶ ἔρωτος αʹ,
Περὶ εὐδαιμονίας αʹ,
Περὶ εἰδῶν αʹ βʹ,
Περὶ ἐπιλήψεως αʹ,
Περὶ ἐνθουσιασμοῦ αʹ,
Περὶ Ἐμπεδοκλέους αʹ,
Ἐπιχειρημάτων αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ θʹ ιʹ ιαʹ ιβʹ ιγʹ ιδʹ ιεʹ

ιϚʹ ιζʹ ιηʹ,

Ἐνστάσεων αʹ βʹ γʹ,
Περὶ ἑκουσίου αʹ,
Ἐπιτομὴ τῆς Πλάτωνος Πολιτείας αʹ βʹ,
Περὶ ἑτεροφωνίας ζῴων τῶν ὁμογενῶν αʹ,
Περὶ τῶν ἀθρόον φαινομένων αʹ,
Περὶ δακέτων καὶ βλητικῶν αʹ,
Περὶ τῶν ζῴων ὅσα λέγεται φθονεῖν αʹ,
Περὶ τῶν ἐν ξηρῷ διαμενόντων αʹ,

Περὶ τῶν τὰς χρόας μεταβαλλόντων αʹ,
Περὶ τῶν φωλευόντων αʹ,
Περὶ ζῴων αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ,
Περὶ ἡδονῆς ὡς Ἀριστοτέλης αʹ,
Περὶ ἡδονῆς (ἄλλο) αʹ,
Θέσεις κδʹ,
Περὶ θερμοῦ καὶ ψυχροῦ αʹ,
Περὶ ἰλίγγων καὶ σκοτώσεων αʹ,
Περὶ ἱδρώτων αʹ,
Περὶ καταφάσεως καὶ ἀποφάσεως αʹ,
Καλλισθένης ἢ περὶ πένθους αʹ,
Περὶ κόπων αʹ,
Περὶ κινήσεως αʹ βʹ γʹ,
Περὶ λίθων αʹ,
Περὶ λοιμῶν αʹ,
Περὶ λιποψυχίας αʹ,
Μεγαρικὸς αʹ,
Περὶ μελαγχολίας αʹ,
Περὶ μετάλλων αʹ βʹ,
Περὶ μέλιτος αʹ,
Περὶ τῶν Μητροδώρου συναγωγῆς αʹ,
Μεταρσιολογικῶν αʹ βʹ,
Περὶ μέθης αʹ,
Νόμων κατὰ στοιχεῖον κδʹ,
Νόμων ἐπιτομῆς αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ θʹ ιʹ,

Πρὸς τοὺς ὁρισμοὺς αʹ,
Περὶ ὀδμῶν αʹ,
Περὶ οἴνου καὶ ἐλαίου,
Πρώτων προτάσεων αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ θʹ ιʹ ιαʹ ιβʹ ιγʹ ιδʹ

ιεʹ ιϚʹ ιζʹ ιηʹ,

Νομοθετῶν αʹ βʹ γʹ,
Πολιτικῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ,
Πολιτικῶν πρὸς τοὺς καιροὺς αʹ βʹ γʹ δʹ,
Πολιτικῶν ἐθῶν αʹ βʹ γʹ δʹ,
Περὶ τῆς ἀρίστης πολιτείας αʹ,
Προβλημάτων συναγωγῆς αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ,
Περὶ παροιμιῶν αʹ,
Περὶ πήξεων καὶ τήξεων αʹ,
Περὶ πυρὸς αʹ βʹ,
Περὶ πνευμάτων αʹ,
Περὶ παραλύσεως αʹ,
Περὶ πνιγμοῦ αʹ,
Περὶ παραφροσύνης αʹ,
Περὶ παθῶν αʹ,
Περὶ σημείων αʹ,
Σοφισμάτων αʹ βʹ,
Περὶ συλλογισμῶν λύσεως αʹ,
Τοπικῶν αʹ βʹ,
Περὶ τιμωρίας αʹ βʹ,
Περὶ τριχῶν αʹ,
Περὶ τυραννίδος αʹ,
Περὶ ὕδατος αʹ βʹ γʹ,
Περὶ ὕπνου καὶ ἐνυπνίων αʹ,
Περὶ φιλίας αʹ βʹ γʹ,

Περὶ φιλοτιμίας αʹ βʹ,
Περὶ φύσεως αʹ βʹ γʹ,
Περὶ φυσικῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ θʹ ιʹ ιαʹ ιβʹ ιγʹ ιδʹ ιεʹ ιϚʹ

ιζʹ ιηʹ,

Περὶ φυσικῶν ἐπιτομῆς αʹ βʹ,
Φυσικῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ,
Πρὸς τοὺς φυσικοὺς αʹ,
Περὶ φυσικῶν ἱστοριῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ θʹ ιʹ,
Φυσικῶν αἰτιῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ,
Περὶ χυλῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ,
Περὶ ψεύδους ἡδονῆς αʹ,
Περὶ ψυχῆς θέσις μία,
Περὶ τῶν ἀτέχνων πίστεων αʹ,
Περὶ τῶν ἁπλῶν διαπορημάτων αʹ,
Ἁρμονικῶν αʹ,
Περὶ ἀρετῆς αʹ,
Ἀφορμαὶ ἢ ἐναντιώσεις αʹ,
Περὶ ἀποφάσεως αʹ,
Περὶ γνώμης αʹ,
Περὶ γελοίου αʹ,
Δειλινῶν αʹ βʹ,
Διαιρέσεις αʹ βʹ,
Περὶ τῶν διαφορῶν αʹ,
Περὶ τῶν ἀδικημάτων αʹ,
Περὶ διαβολῆς αʹ,
Περὶ ἐπαίνου αʹ,
Περὶ ἐμπειρίας αʹ,
Ἐπιστολῶν αʹ βʹ γʹ,
Περὶ τῶν αὐτομάτων ζῴων αʹ,
Περὶ ἐκκρίσεως αʹ,

Ἐγκώμια θεῶν αʹ,
Περὶ ἑορτῶν αʹ,
Περὶ εὐτυχίας αʹ,
Περὶ ἐνθυμημάτων αʹ,
Περὶ εὑρημάτων αʹ βʹ,
Ἠθικῶν σχολῶν αʹ,
Ἠθικοὶ χαρακτῆρες αʹ,
Περὶ θορύβου αʹ,
Περὶ ἱστορίας αʹ,
Περὶ κρίσεως συλλογισμῶν αʹ,
Περὶ θαλάττης αʹ,
Περὶ κολακείας αʹ,
Πρὸς Κάσανδρον περὶ βασιλείας αʹ,
Περὶ κωμῳδίας αʹ,
[Περὶ μέτρων αʹ,]
Περὶ λέξεως αʹ,
Λόγων συναγωγὴ αʹ,
Λύσεις αʹ,
Περὶ μουσικῆς αʹ βʹ γʹ,
Περὶ μέτρων αʹ,
Μεγακλῆς αʹ,
Περὶ νόμων αʹ,
Περὶ παρανόμων αʹ,
Τῶν Ξενοκράτους συναγωγῆς αʹ,
Ὁμιλητικὸς αʹ,
Περὶ ὅρκου αʹ,
Παραγγέλματα ῥητορικῆς αʹ,
Περὶ πλούτου αʹ,
Περὶ ποιητικῆς αʹ,
Προβλήματα πολιτικά, φυσικά, ἐρωτικά, ἠθικὰ αʹ,

Προοιμίων αʹ,
Προβλημάτων συναγωγῆς αʹ,
Περὶ τῶν προβλημάτων φυσικῶν αʹ,
Περὶ παραδείγματος αʹ,
Περὶ προθέσεως καὶ διηγήματος αʹ,
Περὶ ποιητικῆς ἄλλο αʹ,
Περὶ τῶν σοφῶν αʹ,
Περὶ συμβουλῆς αʹ,
Περὶ σολοικισμῶν αʹ,
Περὶ τέχνης ῥητορικῆς αʹ,
Περὶ τεχνῶν ῥητορικῶν εἴδη ιζʹ,
Περὶ ὑποκρίσεως αʹ,
Ὑπομνημάτων Ἀριστοτελικῶν ἢ Θεοφραστείων αʹ βʹ γʹ δʹ

εʹ Ϛʹ,

Φυσικῶν δοξῶν αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ ζʹ ηʹ θʹ ιʹ ιαʹ ιβʹ ιγʹ ιδʹ ιεʹ

ιϚʹ,

Φυσικῶν ἐπιτομῆς αʹ,
Περὶ χάριτος αʹ,
[Χαρακτῆρες ἠθικοί,]
Περὶ ψεύδους καὶ ἀληθοῦς αʹ,
Τῶν περὶ τὸ θεῖον ἱστορίας αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ,
Περὶ θεῶν αʹ βʹ γʹ,
Ἱστορικῶν γεωμετρικῶν αʹ βʹ γʹ δʹ,

Ἐπιτομῶν Ἀριστοτέλους περὶ ζῴων αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ,
Ἐπιχειρημάτων αʹ βʹ,
Θέσεις <ἄλλο> γʹ,
Περὶ βασιλείας αʹ βʹ,
Περὶ αἰτιῶν αʹ,
Περὶ Δημοκρίτου αʹ,
[Περὶ διαβολῆς αʹ,]
Περὶ γενέσεως αʹ,
Περὶ ζῴων φρονήσεως καὶ ἤθους αʹ,
Περὶ κινήσεως αʹ βʹ,
Περὶ ὄψεως αʹ βʹ γʹ δʹ,
Πρὸς ὅρους αʹ βʹ,
Περὶ τοῦ δεδόσθαι αʹ,
Περὶ μείζονος καὶ ἐλάττονος αʹ,
Περὶ τῶν μουσικῶν αʹ,
Περὶ τῆς θείας εὐδαιμονίας αʹ,
Πρὸς τοὺς ἐξ Ἀκαδημείας αʹ,
Προτρεπτικὸς αʹ,
Πῶς ἂν ἄριστα πόλεις οἰκοῖντο αʹ,
Ὑπομνήματα αʹ,
Περὶ ῥύακος τοῦ ἐν Σικελίᾳ αʹ,
Περὶ τῶν ὁμολογουμένων αʹ,
[Περὶ τῶν προβλημάτων φυσικῶν αʹ,]
Τίνες οἱ τρόποι τοῦ ἐπίστασθαι αʹ,
Περὶ τοῦ ψευδομένου αʹ βʹ γʹ,

Τὰ πρὸ τῶν τόπων αʹ,
Πρὸς Αἰσχύλον αʹ,
Ἀστρολογικῆς ἱστορίας αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ Ϛʹ,
Ἀριθμητικῶν ἱστοριῶν περὶ αὐξήσεως αʹ,
Ἀκίχαρος αʹ,
Περὶ δικανικῶν λόγων αʹ,
[Περὶ διαβολῆς αʹ,]
Ἐπιστολαὶ αἱ ἐπὶ τῷ Ἀστυκρέοντι, Φανίᾳ, Νικάνορι,
Περὶ εὐσεβείας αʹ,
Εὐιάδος αʹ,
Περὶ καιρῶν αʹ βʹ,
Περὶ οἰκείων λόγων αʹ,
Περὶ παίδων ἀγωγῆς αʹ,
Ἄλλο διάφορον αʹ,
Περὶ παιδείας ἢ περὶ ἀρετῶν ἢ περὶ σωφροσύνης αʹ,
[Προτρεπτικὸς αʹ,]
Περὶ ἀριθμῶν αʹ,
Ὁριστικὰ περὶ λέξεως συλλογισμῶν αʹ,
Περὶ οὐρανοῦ αʹ,
Πολιτικοῦ αʹ βʹ,
Περὶ φύσεως,
Περὶ καρπῶν,
Περὶ ζῴων.

Ἃ γίνονται στίχων μυρίων κγʹ, ͵βωνʹ. τοσαῦτα μὲν οὖν καὶ
τῷδε τὰ βιβλία.

Εὗρον δ' αὐτοῦ καὶ διαθήκας τοῦτον ἐχούσας τὸν τρόπον·

"Ἔσται μὲν εὖ· ἐὰν δέ τι συμβῇ, τάδε διατίθεμαι· τὰ μὲν
οἴκοι ὑπάρχοντα πάντα δίδωμι Μελάντῃ καὶ Παγκρέοντι τοῖς
υἱοῖς Λέοντος. ἀπὸ δὲ τῶν παρ' Ἱππάρχου συμβεβλημένων τάδε
μοι βούλομαι γενέσθαι· πρῶτον μὲν [βούλομαι γενέσθαι] τὰ περὶ
τὸ μουσεῖον καὶ τὰς θεὰς συντελεσθῆναι κἄν τι ἄλλο ἰσχύῃ περὶ
αὐτὰς ἐπικοσμηθῆναι πρὸς τὸ κάλλιον· ἔπειτα τὴν Ἀριστοτέλους
εἰκόνα τεθῆναι εἰς τὸ ἱερὸν καὶ τὰ λοιπὰ ἀναθήματα ὅσα πρότερον
ὑπῆρχεν ἐν τῷ ἱερῷ· εἶτα τὸ στωίδιον οἰκοδομηθῆναι τὸ πρὸς τῷ
μουσείῳ μὴ χεῖρον ἢ πρότερον· ἀναθεῖναι δὲ καὶ τοὺς πίνακας,

Ὧδ' ἔχουσιν αὐτῷ καὶ αἱ διαθῆκαι.

Ἀκοῦσαι δ' αὐτοῦ καὶ Ἐρασίστρατον τὸν ἰατρόν εἰσιν οἳ
λέγουσι· καὶ εἰκός.

ΣΤΡΑΤΩΝ

Διεδέξατο δ' αὐτοῦ τὴν σχολὴν Στράτων Ἀρκεσιλάου Λαμψα-
κηνός, οὗ καὶ ἐν ταῖς διαθήκαις ἐμνημόνευσεν· ἀνὴρ ἐλλογιμώ-
τατος καὶ φυσικὸς ἐπικληθεὶς ἀπὸ τοῦ περὶ τὴν θεωρίαν ταύτην
παρ' ὁντινοῦν ἐπιμελέστατα διατετριφέναι. ἀλλὰ καὶ καθηγήσατο
Πτολεμαίου τοῦ Φιλαδέλφου καὶ ἔλαβε, φασί, παρ' αὐτοῦ τάλαντα
ὀγδοήκοντα· σχολαρχεῖν δέ, καθά φησιν Ἀπολλόδωρος ἐν Χρονι-
κοῖς (FGrH 244 F 40), ἤρξατο τῇ τρίτῃ καὶ εἰκοστῇ καὶ ἑκατοστῇ
Ὀλυμπιάδι, τῆς σχολῆς ἀφηγησάμενος ἔτη ὀκτωκαίδεκα.

Φέρεται δ' αὐτοῦ

Περὶ βασιλείας τρία,
Περὶ δικαιοσύνης τρία,
Περὶ τἀγαθοῦ γʹ,
Περὶ θεῶν γʹ,
Περὶ ἀρχῶν γʹ, ἢ βʹ,
Περὶ βίων,
Περὶ εὐδαιμονίας,
Περὶ βασιλέως φιλοσόφου,
Περὶ ἀνδρείας,
Περὶ τοῦ κενοῦ,
Περὶ τοῦ οὐρανοῦ,
Περὶ τοῦ πνεύματος,
Περὶ φύσεως ἀνθρωπίνης,
Περὶ ζωογονίας,
Περὶ μίξεως,
Περὶ ὕπνου,
Περὶ ἐνυπνίων,
Περὶ ὄψεως,
Περὶ αἰσθήσεως,
Περὶ ἡδονῆς,
Περὶ χρωμάτων,
Περὶ νόσων,
Περὶ κρίσεων,
Περὶ δυνάμεων,
Περὶ τῶν μεταλλικῶν,
Μηχανικόν,
Περὶ λιμοῦ καὶ σκοτώσεων,
Περὶ κούφου καὶ βαρέος,
Περὶ ἐνθουσιασμοῦ,
Περὶ χρόνου,
Περὶ τροφῆς καὶ αὐξήσεως,
Περὶ τῶν ἀπορουμένων ζῴων,
Περὶ τῶν μυθολογουμένων ζῴων,
Περὶ αἰτιῶν,
Λύσεις ἀπορουμένων,
Τόπων προοίμια,
Περὶ τοῦ συμβεβηκότος,

Περὶ τοῦ ὅρου,
Περὶ τοῦ μᾶλλον καὶ ἧττον,
Περὶ ἀδίκου,
Περὶ τοῦ προτέρου καὶ ὑστέρου,
Περὶ τοῦ προτέρου γένους,
Περὶ τοῦ ἰδίου,
Περὶ τοῦ μέλλοντος,
Εὑρημάτων ἔλεγχοι δύο,
Ὑπομνήματα, ἃ διστάζεται,
Ἐπιστολαὶ ὧν ἡ ἀρχή· "Στράτων Ἀρσινόῃ εὖ πράττειν."

μαγ ͵βυκʹ.

Τοῦτόν φασιν οὕτω γενέσθαι λεπτὸν ὡς ἀναισθήτως τελευτῆ-
σαι. καὶ ἔστιν ἡμῶν εἰς αὐτὸν οὕτως ἔχον (A. Pal. vii. 111)·

λεπτὸς ἀνὴρ δέμας ἦν, εἴ μοι προσέχεις, ἀπὸ χρισμῶν·

Στράτωνα τοῦτόν φημί σοι,

Λάμψακος ὅν ποτ' ἔφυσεν· ἀεὶ δὲ νόσοισι παλαίων

θνῄσκει λαθών, οὐδ' ᾔσθετο.

Γεγόνασι δὲ Στράτωνες ὀκτώ· πρῶτος Ἰσοκράτους ἀκροατής·
δεύτερος αὐτὸς οὗτος· τρίτος ἰατρός, μαθητὴς Ἐρασιστράτου, ὡς
δέ τινες, τρόφιμος· τέταρτος ἱστορικός, Φιλίππου καὶ Περσέως
τῶν Ῥωμαίοις πολεμησάντων γεγραφὼς πράξεις· ... ἕκτος ποιητὴς
ἐπιγραμμάτων· ἕβδομος ἰατρὸς ἀρχαῖος, ὡς Ἀριστοτέλης φησίν
(Rose 374)· ὄγδοος περιπατητικός, βεβιωκὼς ἐν Ἀλεξανδρείᾳ.

Τοῦ δ' οὖν φυσικοῦ φέρονται καὶ διαθῆκαι τοῦτον ἔχουσαι τὸν
τρόπον·

"Τάδε διατίθεμαι, ἐάν τι πάσχω· τὰ μὲν οἴκοι καταλείπω
πάντα Λαμπυρίωνι καὶ Ἀρκεσιλάῳ. ἀπὸ δὲ τοῦ Ἀθήνησιν ὑπάρ-
χοντός μοι ἀργυρίου πρῶτον μὲν οἱ ἐπιμεληταὶ τὰ περὶ τὴν
ἐκφορὰν ἐπιμεληθήτωσαν καὶ ὅσα νομίζεται μετὰ τὴν ἐκφοράν,

Καὶ αἵδε μέν εἰσιν αἱ φερόμεναι αὐτοῦ διαθῆκαι, καθά που
συνήγαγε καὶ Ἀρίστων ὁ Κεῖος (Wehrli vi, fg. 31). αὐτὸς δὲ ὁ
Στράτων ἀνὴρ γέγονε, καθάπερ καὶ ἄνω δεδήλωται, πολλῆς τῆς
ἀποδοχῆς ἄξιος, διαπρέψας ἐν παντὶ λόγων εἴδει καὶ μάλιστά γε
ἐν τῷ καλουμένῳ φυσικῷ, ὅπερ εἶδος ἀρχαιότερόν τε καὶ σπου-
δαιότερον.

ΛΥΚΩΝ

Τοῦτον διεδέξατο Λύκων Ἀστυάνακτος Τρωαδεύς, φραστικὸς
ἀνὴρ καὶ περὶ παίδων ἀγωγὴν ἄκρως συντεταγμένος. ἔφασκε
(Wehrli vi, fg. 22) γὰρ δεῖν παρεζεῦχθαι τοῖς παισὶ τὴν αἰδῶ
καὶ φιλοτιμίαν ὡς τοῖς ἵπποις μύωπα καὶ χαλινόν. τὸ δ' ἐκ-
φραστικὸν αὐτοῦ καὶ περιγεγωνὸς ἐν τῇ ἑρμηνείᾳ φαίνεται κἀνθάδε·
φησὶ γὰρ τοῦτον τὸν τρόπον ἐπὶ παρθένου πενιχρᾶς (Wehrli vi,
fg. 27)· "βαρὺ γὰρ φορτίον πατρὶ κόρη διὰ σπάνιν προικὸς
ἐκτρέχουσα τὸν ἀκμαῖον τῆς ἡλικίας καιρόν." διὸ δὴ καί φασιν
Ἀντίγονον ἐπ' αὐτοῦ τοῦτο εἰπεῖν ὡς οὐκ ἦν ὥσπερ μήλου τὴν
εὐωδίαν καὶ χάριν ἄλλοθί που μετενεγκεῖν, ἀλλ' ἐπ' αὐτοῦ τοῦ
ἀνθρώπου καθάπερ ἐπὶ τοῦ δένδρου τῶν λεγομένων ἕκαστον ἔδει

Ἦν δὲ καὶ καθαρώτατος τὴν στολήν, ὡς ἀνυπερβλήτῳ χρῆσθαι
μαλακότητι ἱματίων, καθά φησιν Ἕρμιππος (FHG iii. 46). ἀλλὰ
καὶ γυμναστικώτατος ἐγένετο καὶ εὐέκτης τὸ σῶμα τήν τε πᾶσαν
σχέσιν ἀθλητικὴν ἐπιφαίνων, ὠτοθλαδίας καὶ ἐμπινὴς ὤν, καθά
φησιν Ἀντίγονος ὁ Καρύστιος (Wil. Ant. v. Kar., p. 85)· διὰ
τοῦτο δὲ καὶ παλαῖσαι λέγεται τά τ' ἐν τῇ πατρίδι Ἰλίεια καὶ
σφαιρίσαι. ὡς οὐκ ἄλλος τ' ἦν φίλος τοῖς περὶ Εὐμενῆ καὶ
Ἄτταλον, οἳ καὶ πλεῖστα ἐπεχορήγουν αὐτῷ. ἐπειράθη δ' αὐτὸν

Ἀφηγήσατο δὲ τῆς σχολῆς ἔτη τέτταρα πρὸς τοῖς τετταρά-
κοντα, Στράτωνος αὐτὴν ἐν ταῖς διαθήκαις καταλιπόντος κατὰ
τὴν ἑβδόμην καὶ εἰκοστὴν καὶ ἑκατοστὴν Ὀλυμπιάδα. οὐ μὴν
ἀλλὰ καὶ Πανθοίδου διήκουσε τοῦ διαλεκτικοῦ. ἐτελεύτησε δὲ
γεγονὼς ἔτος τέταρτον καὶ ἑβδομηκοστόν, νόσῳ ποδαγρικῇ κατα-
πονηθείς. καὶ ἔστιν ἡμῶν εἰς αὐτόν (A. Pal. vii. 112)·

οὐ μὰ τόν, οὐδὲ Λύκωνα παρήσομεν, ὅττι ποδαλγὴς

κάτθανε· θαυμάζω τοῦτο μάλιστα δ' ἐγώ,

τὴν οὕτως ἀΐδαο μακρὴν ὁδὸν εἰ πρὶν ὁ ποσσὶν

ἀλλοτρίοις βαδίσας ἔδραμε νυκτὶ μιῇ.

Γεγόνασι δὲ Λύκωνες καὶ ἄλλοι· πρῶτος Πυθαγορικός, δεύτερος
αὐτὸς οὗτος, τρίτος ἐπῶν ποιητής, τέταρτος ἐπιγραμμάτων
ποιητής.

Τοῦ δὲ φιλοσόφου καὶ διαθήκαις περιετύχομεν ταῖσδε (Wehrli
vi, fg. 15)·

"Τάδε διατίθεμαι περὶ τῶν κατ' ἐμαυτόν, ἐὰν μὴ δυνηθῶ τὴν
ἀρρωστίαν ταύτην ὑπενεγκεῖν· τὰ μὲν ἐν οἴκῳ πάντα δίδωμι τοῖς
ἀδελφοῖς Ἀστυάνακτι καὶ Λύκωνι. καὶ οἶμαι δεῖν ἀποδοθῆναι
ἀπὸ τούτων ὅσα κατακέχρημαι Ἀθήνησι παρά τινος ἔχων ἢ
ἐκπεπραχώς· καὶ ἃ ἂν εἰς τὴν ἐκφορὰν ἀναλωθῇ καὶ εἰς τἄλλα

Οὕτω μέντοι αὐτῷ συνετῶς τὰ πάντα πράττοντι τά τε περὶ
παιδείαν καὶ πάντας λόγους, οὐδὲν ἧττον καὶ τὰ τῶν διαθηκῶν
τρόπον τινὰ καὶ σφόδρα ἐπιμελῶς τε καὶ οἰκονομικῶς ἴσχει·
ὥστε κἀνταῦθα ζηλωτέος.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Δημήτριος Φανοστράτου Φαληρεύς. οὗτος ἤκουσε μὲν Θεο-
φράστου· δημηγορῶν δὲ παρ' Ἀθηναίοις τῆς πόλεως ἐξηγήσατο
ἔτη δέκα, καὶ εἰκόνων ἠξιώθη χαλκῶν ἑξήκοντα πρὸς ταῖς
τριακοσίαις, ὧν αἱ πλείους ἐφ' ἵππων ἦσαν καὶ ἁρμάτων καὶ
συνωρίδων, συντελεσθεῖσαι ἐν οὐδὲ τριακοσίαις ἡμέραις· τοσοῦτον
ἐσπουδάσθη. ἄρξασθαι δ' αὐτὸν τῆς πολιτείας φησὶ Δημήτριος ὁ
Μάγνης ἐν τοῖς Ὁμωνύμοις (FHG iv. 382), ὁπότε φυγὼν Ἀλέξαν-
δρον εἰς Ἀθήνας ἧκεν Ἅρπαλος. πολλὰ δὲ καὶ κάλλιστα τῇ
πατρίδι ἐπολιτεύσατο. καὶ γὰρ προσόδοις καὶ κατασκευαῖς ηὔξησε

Σφόδρα δὲ λαμπρὸς ὢν παρὰ τοῖς Ἀθηναίοις, ὅμως ἐπεσκοτήθη

Φησὶ δ' αὐτὸν Ἕρμιππος (FHG iii. 47) μετὰ τὸν Κασσάνδρου
θάνατον φοβηθέντα Ἀντίγονον παρὰ Πτολεμαῖον ἐλθεῖν τὸν
Σωτῆρα· κἀκεῖ χρόνον ἱκανὸν διατρίβοντα συμβουλεύειν τῷ
Πτολεμαίῳ πρὸς τοῖς ἄλλοις καὶ τὴν βασιλείαν τοῖς ἐξ Εὐρυδίκης
περιθεῖναι παισί. τοῦ δὲ οὐ πεισθέντος ἀλλὰ παραδόντος τὸ
διάδημα τῷ ἐκ Βερενίκης, μετὰ τὴν ἐκείνου τελευτὴν ἀξιωθῆναι
πρὸς τούτου παραφυλάττεσθαι ἐν τῇ χώρᾳ μέχρι τι δόξει περὶ
αὐτοῦ. ἐνταῦθα ἀθυμότερον διῆγε· καί πως ὑπνώττων ὑπ' ἀσπί-
δος τὴν χεῖρα δηχθεὶς τὸν βίον μεθῆκε. καὶ θάπτεται ἐν τῷ
Βουσιρίτῃ νομῷ πλησίον Διοσπόλεως.

Καὶ αὐτῷ ἐπεγράψαμεν ἡμεῖς [παρ' ἡμῖν] (A. Pal. vii. 113)·

ἀνεῖλεν ἀσπὶς τὸν σοφὸν Δημήτριον

ἰὸν ἔχουσα πολὺν

ἄσμηκτον, οὐ στίλβουσα φῶς ἀπ' ὀμμάτων

ἀλλ' ἀΐδην μέλανα.

Ἡρακλείδης δ' ἐν τῇ ἐπιτομῇ τῶν Σωτίωνος Διαδοχῶν τῷ
Φιλαδέλφῳ τὴν βασιλείαν θέλειν ἐκχωρῆσαι τὸν Πτολεμαῖον· τὸν
δ' ἀποτρέπειν φάσκοντα, "ἂν ἄλλῳ δῷς, σὺ οὐχ ἕξεις." ὁπηνίκα
δ' ἐσυκοφαντεῖτο ἐν ταῖς Ἀθήναις-μανθάνω γὰρ καὶ τοῦτο-
Μένανδρος ὁ κωμικὸς παρ' ὀλίγον ἦλθε κριθῆναι δι' οὐδὲν ἄλλο
ἢ ὅτι φίλος ἦν αὐτῷ. ἀλλ' αὐτὸν παρῃτήσατο Τελεσφόρος ὁ
ἀνεψιὸς τοῦ Δημητρίου.

Πλήθει δὲ βιβλίων καὶ ἀριθμῷ στίχων σχεδὸν ἅπαντας παρελή-
λακε τοὺς καθ' αὑτὸν περιπατητικούς, εὐπαίδευτος ὢν καὶ πολύ-
πειρος παρ' ὁντινοῦν· ὧν ἐστι τὰ μὲν ἱστορικά, τὰ δὲ πολιτικά, τὰ
δὲ περὶ ποιητῶν, τὰ δὲ ῥητορικά, δημηγοριῶν τε καὶ πρεσβειῶν,
ἀλλὰ μὴν καὶ λόγων Αἰσωπείων συναγωγαὶ καὶ ἄλλα πλείω.
ἔστι δὲ τὰ

Περὶ τῆς Ἀθήνησι νομοθεσίας αʹ βʹ γʹ δʹ εʹ,
Περὶ τῶν Ἀθήνησι πολιτειῶν αʹ βʹ,
Περὶ δημαγωγίας αʹ βʹ,
Περὶ πολιτικῆς αʹ, βʹ,
Περὶ νόμων αʹ,
Περὶ ῥητορικῆς αʹ βʹ,
Στρατηγικῶν αʹ βʹ,

Περὶ Ἰλιάδος αʹ βʹ,
Περὶ Ὀδυσσείας αʹ βʹ γʹ δʹ,
Πτολεμαῖος αʹ,
Ἐρωτικὸς αʹ,
Φαιδώνδας αʹ,
Μαίδων αʹ,
Κλέων αʹ,
Σωκράτης αʹ,
Ἀρταξέρξης αʹ,
Ὁμηρικὸς αʹ,
Ἀριστείδης αʹ,
Ἀριστόμαχος αʹ,
Προτρεπτικὸς αʹ,
Ὑπὲρ τῆς πολιτείας αʹ,
Περὶ τῆς δεκαετίας αʹ,
Περὶ τῶν Ἰώνων αʹ,
Πρεσβευτικὸς αʹ,
Περὶ πίστεως αʹ,
Περὶ χάριτος αʹ,
Περὶ τύχης αʹ,
Περὶ μεγαλοψυχίας αʹ,
Περὶ γάμου αʹ,
Περὶ τοῦ δοκοῦ αʹ,
Περὶ εἰρήνης αʹ,
Περὶ νόμων αʹ,
Περὶ ἐπιτηδευμάτων αʹ,
Περὶ καιροῦ αʹ,
Διονύσιος αʹ,
Χαλκιδικὸς αʹ,
Ἀθηναίων καταδρομὴ αʹ,
Περὶ Ἀντιφάνους αʹ,
Προοίμιον ἱστορικὸν αʹ,
Ἐπιστολαὶ αʹ,
Ἐκκλησία ἔνορκος αʹ,
Περὶ γήρως αʹ,
Δίκαια αʹ,
Αἰσωπείων αʹ,
Χρειῶν αʹ,

Χαρακτὴρ δὲ φιλόσοφος, εὐτονίᾳ ῥητορικῇ καὶ δυνάμει κεκρα-
μένος. οὗτος ἀκούσας ὅτι τὰς εἰκόνας αὐτοῦ κατέστρεψαν Ἀθη-
ναῖοι, "ἀλλ' οὐ τὴν ἀρετήν," ἔφη, "δι' ἣν ἐκείνας ἀνέστησαν."
ἔλεγε μὴ μικρὸν εἶναι μέρος τὰς ὀφρῦς· ὅλῳ γοῦν ἐπισκοτῆσαι τῷ
βίῳ δύνασθαι. οὐ μόνον τὸν πλοῦτον ἔφη τυφλόν, ἀλλὰ καὶ τὴν
ὁδηγοῦσαν αὐτὸν τύχην. ὅσον ἐν πολέμῳ δύνασθαι σίδηρον,
τοσοῦτον ἐν πολιτείαις ἰσχύειν λόγον. ἰδών ποτε νεανίσκον ἄσω-
τον, "ἰδού," ἔφη, "τετράγωνος Ἑρμῆς ἔχων σύρμα, κοιλίαν,
αἰδοῖον, πώγωνα." τῶν τετυφωμένων ἀνδρῶν ἔφη τὸ μὲν ὕψος
δεῖν περιαιρεῖν, τὸ δὲ φρόνημα καταλείπειν. τοὺς νέους ἔφη
δεῖν ἐπὶ μὲν τῆς οἰκίας τοὺς γονέας αἰδεῖσθαι, ἐν δὲ ταῖς ὁδοῖς

Γεγόνασι δὲ Δημήτριοι ἀξιόλογοι εἴκοσι· πρῶτος Χαλκηδόνιος,
ῥήτωρ καὶ Θρασυμάχου πρεσβύτερος· δεύτερος αὐτὸς οὗτος·
τρίτος Βυζάντιος, περιπατητικός· τέταρτος καλούμενος Γραφικὸς
καὶ σαφὴς διηγήσασθαι· ἦν δὲ ὁ αὐτὸς καὶ ζωγράφος· πέμπτος
Ἀσπένδιος, μαθητὴς Ἀπολλωνίου τοῦ Σολέως· ἕκτος Καλλατιανός,
ὁ γεγραφὼς περὶ Ἀσίας καὶ Εὐρώπης εἴκοσι βίβλους· ἕβδομος
Βυζάντιος, ἐν τρισκαίδεκα βιβλίοις γεγραφὼς τὴν Γαλατῶν διά-
βασιν ἐξ Εὐρώπης εἰς Ἀσίαν καὶ ἐν ἄλλοις ὀκτὼ τὰ περὶ Ἀντίοχον

ζωὸν ἀτιμήσαντες ἀποφθίμενον ποθέουσι·
καί ποθ' ὑπὲρ τύμβοιο καὶ ἀπνόου εἰδώλοιο
ἄστεα νεῖκος ἐπῆλθεν, ἔριν δ' ἐστήσατο λαός.

ΗΡΑΚΛΕΙΔΗΣ

Ἡρακλείδης Εὐθύφρονος Ἡρακλεώτης τοῦ Πόντου, ἀνὴρ
πλούσιος. Ἀθήνησι δὲ παρέβαλε πρῶτον μὲν Σπευσίππῳ· ἀλλὰ
καὶ τῶν Πυθαγορείων διήκουσε καὶ τὰ Πλάτωνος ἐζηλώκει· καὶ
ὕστερον ἤκουσεν Ἀριστοτέλους, ὥς φησι Σωτίων ἐν Διαδοχαῖς.
οὗτος ἐσθῆτί τε μαλακῇ ἐχρῆτο καὶ ὑπέρογκος ἦν τὸ σῶμα, ὥστ'
αὐτὸν ὑπὸ τῶν Ἀττικῶν μὴ Ποντικὸν ἀλλὰ Πομπικὸν καλεῖσθαι.
πρᾷός τ' ἦν τὸ βάδισμα καὶ σεμνός. φέρεται δ' αὐτοῦ συγγράμ-
ματα κάλλιστά τε καὶ ἄριστα· διάλογοι, ὧν ἠθικὰ μὲν

Περὶ δικαιοσύνης γʹ,
Ἓν δὲ περὶ σωφροσύνης,
Περί τ' εὐσεβείας αʹ καὶ
Περὶ ἀνδρείας αʹ,
Κοινῶς τε περὶ ἀρετῆς αʹ καὶ ἄλλο,
Περὶ εὐδαιμονίας αʹ,

Περὶ τῆς ἀρχῆς αʹ καὶ
Νόμων αʹ καὶ τῶν συγγενῶν τούτοις,
Περὶ ὀνομάτων αʹ,
Συνθῆκαι αʹ,
Ἀκούσιος αʹ,
Ἐρωτικὸς καὶ
Κλεινίας αʹ.

Φυσικὰ δὲ

Περὶ νοῦ,
Περὶ ψυχῆς καὶ κατ' ἰδίαν περὶ ψυχῆς καὶ
Περὶ φύσεως καὶ
Περὶ εἰδώλων,
Περὶ Δημόκριτον,
Περὶ τῶν οὐρανῶν αʹ,
Περὶ τῶν ἐν ᾅδου,
Περὶ βίων αʹ βʹ,
Αἰτίαι περὶ νόσων αʹ,
Περὶ τἀγαθοῦ αʹ,
Πρὸς τὰ Ζήνωνος αʹ,
Πρὸς τὰ Μήτρωνος αʹ.

Γραμματικὰ δὲ

Περὶ τῆς Ὁμήρου καὶ Ἡσιόδου ἡλικίας αʹ βʹ,
Περὶ Ἀρχιλόχου καὶ Ὁμήρου αʹ βʹ.

Καὶ μουσικὰ δὲ

Περὶ τῶν παρ' Εὐριπίδῃ καὶ Σοφοκλεῖ αʹ βʹ γʹ,
Περὶ μουσικῆς αʹ βʹ,

Λύσεων Ὁμηρικῶν αʹ βʹ,
Θεωρηματικὸν αʹ,
Περὶ τῶν τριῶν τραγῳδοποιῶν αʹ,
Χαρακτῆρες αʹ,
Περὶ ποιητικῆς καὶ τῶν ποιητῶν αʹ,
Περὶ στοχασμοῦ αʹ,
Προοπτικὸν αʹ,
Ἡρακλείτου ἐξηγήσεις δʹ,
Πρὸς τὸν Δημόκριτον ἐξηγήσεις αʹ,
Λύσεων ἐριστικῶν αʹ βʹ,
Ἀξίωμα αʹ,
Περὶ εἰδῶν αʹ,
Λύσεις αʹ,
Ὑποθῆκαι αʹ,
Πρὸς Διονύσιον αʹ.

Ῥητορικὰ δὲ

Περὶ τοῦ ῥητορεύειν ἢ Πρωταγόρας.

Ἱστορικά·

Περὶ τῶν Πυθαγορείων καὶ
Περὶ εὑρημάτων.

Τούτων τὰ μὲν κωμικῶς πέπλακεν, ὡς τὸ Περὶ ἡδονῆς καὶ
Περὶ σωφροσύνης· τὰ δὲ τραγικῶς, ὡς τὸ Περὶ τῶν καθ' ᾅδην καὶ
τὸ Περὶ εὐσεβείας καὶ τὸ Περὶ ἐξουσίας.

Ἔστι δ' αὐτῷ καὶ μεσότης τις ὁμιλητικὴ φιλοσόφων τε καὶ
στρατηγικῶν καὶ πολιτικῶν ἀνδρῶν πρὸς ἀλλήλους διαλεγομένων.
ἀλλὰ καὶ γεωμετρικά ἐστιν αὐτοῦ καὶ διαλεκτικά. ἄλλως τ' ἐν
ἅπασι ποικίλος τε καὶ διηρμένος τὴν λέξιν ἐστὶ καὶ ψυχαγωγεῖν
ἱκανῶς δυνάμενος.

Δοκεῖ δὲ καὶ τὴν πατρίδα τυραννουμένην ἐλευθερῶσαι, τὸν
μόναρχον κτείνας, ὥς φησι Δημήτριος ὁ Μάγνης ἐν Ὁμωνύμοις
(FHG iv. 382). ὃς καὶ τοιόνδε ἱστορεῖ περὶ αὐτοῦ· "θρέψαι
αὐτὸν δράκοντα ἐκ νέου καὶ αὐξηθέντα, ἐπειδὴ τελευτᾶν ἔμελλε,
κελεῦσαί τινι τῶν πιστῶν αὑτοῦ τὸ σῶμα κατακρύψαι, τὸν δὲ
δράκοντα ἐπὶ τῆς κλίνης θεῖναι, ἵνα δόξειεν εἰς θεοὺς μετα-

Καὶ ἔστιν ἡμῶν εἰς αὐτὸν οὕτως ἔχον (A. Pal. vii. 114)·

ἤθελες ἀνθρώποισι λιπεῖν φάτιν, Ἡρακλείδη,

ὥς ῥα θανὼν ἐγένου ζωὸς ἅπασι δράκων.

ἀλλὰ διεψεύσθης, σεσοφισμένε· δὴ γὰρ ὁ μὲν θὴρ

ἦε δράκων, σὺ δὲ θήρ, οὐ σοφὸς ὤν, ἑάλως.

Ἕρμιππος (FHG iii. 46 sq.) δὲ λιμοῦ κατασχόντος τὴν χώραν
φησὶν αἰτεῖν τοὺς Ἡρακλεώτας τὴν Πυθίαν λύσιν. τὸν δὲ Ἡρα-
κλείδην διαφθεῖραι χρήμασι τούς τε θεωροὺς καὶ τὴν προειρημένην,
ὥστ' ἀνειπεῖν ἀπαλλαγήσεσθαι τοῦ κακοῦ, εἰ ζῶν μὲν Ἡρακλείδης
ὁ Εὐθύφρονος χρυσῷ στεφάνῳ στεφανωθείη πρὸς αὐτῶν, ἀπο-
θανὼν δὲ ὡς ἥρως τιμῷτο. ἐκομίσθη ὁ δῆθεν χρησμὸς καὶ οὐδὲν
ὤναντο οἱ πλάσαντες αὐτόν. αὐτίκα γὰρ ἐν τῷ θεάτρῳ στεφανού-
μενος ὁ Ἡρακλείδης ἀπόπληκτος ἐγένετο, οἵ τε θεωροὶ κατα-
λευσθέντες διεφθάρησαν. ἀλλὰ καὶ ἡ Πυθία τὴν αὐτὴν ὥραν
κατιοῦσα ἐς τὸ ἄδυτον καὶ ἐπιστᾶσα ἑνὶ τῶν δρακόντων δηχθεῖσα
παραχρῆμα ἀπέπνευσε. καὶ τὰ μὲν περὶ τὸν θάνατον αὐτοῦ
τοσαῦτα.

Φησὶ δ' Ἀριστόξενος ὁ μουσικὸς (Wehrli ii, fg. 114) καὶ
τραγῳδίας αὐτὸν ποιεῖν καὶ Θέσπιδος αὐτὰς ἐπιγράφειν. Χαμαι-
λέων (Koepke, fg. 38) τε τὰ παρ' ἑαυτῷ φησι κλέψαντα αὐτὸν τὰ
περὶ Ἡσιόδου καὶ Ὁμήρου γράψαι· ἀλλὰ καὶ Ἀντίδωρος <ὁ>
Ἐπικούρειος ἐπιτιμᾷ αὐτῷ, τοῖς Περὶ δικαιοσύνης ἀντιλέγων.
ἔτι καὶ Διονύσιος ὁ Μεταθέμενος (ἢ Σπίνθαρος, ὡς ἔνιοι) γράψας
τὸν Παρθενοπαῖον (N2, p. 839 sq.) ἐπέγραψε Σοφοκλέους. ὁ δὲ
πιστεύσας εἴς τι τῶν ἰδίων συγγραμμάτων ἐχρῆτο μαρτυρίοις

{Α.} γέρων πίθηκος οὐχ ἁλίσκεται πάγῃ·
{Β.} ἁλίσκεται μέν, μετὰ χρόνον δ' ἁλίσκεται."

Γεγόνασι δ' Ἡρακλεῖδαι τεσσαρεσκαίδεκα· πρῶτος αὐτὸς
οὗτος· δεύτερος πολίτης αὐτοῦ, πυρρίχας καὶ φλυαρίας συντετα-